Walvissen

Walvissen, whales, baleines, Wale ... en ik veronderstel dat de Inuit er zelfs 100 woorden voor hebben. Ze spreken tot ieders verbeelding, en niet in het minst omdat ze zo verdomd groot kunnen worden. We zien ze niet zo vaak in Belgie, een enkele keer als er eentje aanspoelt op het strand.

In vroegere tijden was er weinig over geweten. Bebaarde zeevaarders deden niet liever dan er een pijpje over op steken, vreselijke beschrijvingen deden dan ook de ronde. Moby Dick, de wrede witte walvis (www), was uiteraard een verschrikking voor volgroeide schippers. Maar de kleine schippertjes krijgen ongetwijfeld evenveel kippenvel als ze horen hoe Pinocchio opgeslokt geraakt door Moby's broer. Recentere pogingen proberen een vriendelijker beeld te schetsen. Maar de Willy in kwestie is er naar verluid niet beter op geworden.

Over orca's gesproken, niet alle walvissen zijn blijkbaar even dikke vriendjes met mekaar. Zo is het goed gedocumenteerd hoe orca's tot een kleine eeuw terug walvisjagers hielpen bij het vangen van bultruggen. De orca's dreven de bultenaars in een baai bijeen als zeeschapen naar de slachtbank. Ze waarschuwden zelfs de vissers dat er wat slachtwerk te doen was. Als ruil kregen ze de lekkere stukjes. Bizar, maar waar.

Bij het lezen van al die curieuse feiten en het zien van prachtige foto's zou een mens zijn tenen al eens beginnen krullen van nieuwsgierigheid. Enig studiewerk toont aan dat Sydney helemaal niet zo slecht gelegen is om ogen in oog te komen staan met walvissen. Vooral bultruggen trekken elk jaar van Antartica naar het Noorden en terug om daar tijdens de winter warmer water te zoeken als moederhuis. Bultruggen zijn speelse rakkers die niet liever doen dan mensen entertainen met hun kunstjes. Een nogal suicidaal trekje als de boot walvisjagers bevat.

Een van de eerst volgende projecten valt dus onder de noemer "queeste naar de walvis". Een eerste poging werd al ondernomen enkele weekends terug tijdens een winderige kustwandeling. Het Royal National Park hebben de Sydney-siders gemakshalve in hun achtertuin gelegd. Spectaculair, het moet gezegd, zeker met het nodige kust-wandelings-weer. De beestjes lieten echter verstek, wellicht omwille van datzelfde weer. Extra kustwandelingen staan op het programma, kandidaat-routes genoeg. En als de frustratie te hoog oploopt na enkele vruchtloze zoektochten, dan kunnen we altijd onze toevlucht nemen tot een 100%-success-verzekerde boottocht; 85$ de man is verantwoord geld in zo een geval.

Voor de geinteresseerde mede-mens is het trouwens aan te raden dergelijk bezoekje aan walvisland niet op de lange baan te schuiven: niet het land, maar de bevolking wordt drastisch kleiner. Diezelfde medemens is er zeker van op de hoogte dat op dit eigenste ogenblik een congres aan de gang is op het eiland St Kitts and Nevis over het al dan niet legaliseren van de walvisvangst op (sommige) walvissen.

De discussies die daar gevoerd worden neigen al vaak naar het morbide. Zo wordt er verhit gesjacherd over de toegelaten duur van de stervensreutel van een walvis. Zo een beest schieten wil wel al eens lukken, maar daarom zijn ze blijkbaar nog niet direct dood. Een gewone harpoen geeft al snel aanleiding tot een 20-minuten durende stuip. Gelukkig bestaat er nu de exploderende harpoen. Snelle dood verzekerd, maar van tijd tot tijd schiet er niet veel meer over om 'wetenschappelijk onderzoek' op te verrichten. De elektrocutie-harpoen is dan weer onvoldoende efficient en onhandig. De brave Jappen melden ondertussen dat de gemiddelde doodstrijd 2 minuten en 30 seconden duurt.

Het zal vriend-spleetoog echter worst wezen. Opgevoed met walvis op het menu in de schoolkantien, zullen ze niet gauw nee zeggen tegen een lekker potje obake in miso soep of een knisperig gefrituurde kara-age.

Laat ons zeggen dat het een wrange troost is dat het recente pcb-gehalte in de gegeerde walvisblubber ondertussen voldoende hoog is om vetsmelter Verkest een voedselverbeteraar te noemen.

Met dank aan de rubberboten van GreenPeace.